โสปิ พุทฺโธ อสมสโม, อสีติหตฺถมุคฺคโต;

โสภเต สาลราชาว, อุฬุราชาว ปูริโตฯ

[23]

ตสฺส ปากติกา รํสี, อเนกสตโกฏิโย;

อุทฺธํ อโธ ทส ทิสา, ผรนฺติ โยชนํ สทาฯ

[24]

โสปิ พุทฺโธ นราสโภ, สพฺพสตฺตุตฺตโม มุนิ;

วสฺสสตสหสฺสานิ, โลเก อฏฺฐาสิ จกฺขุมาฯ

[25]

อตุลํ ทสฺเสตฺวา โอภาสํ, วิโรเจตฺวา สเทวเก [อตุลํ ทสฺสยิตฺวาน, โอภาเสตฺวา สเทวเก (สี. ก.)];

โสปิ อนิจฺจตํ ปตฺโต, ยถคฺคุปาทานสงฺขยาฯ

[26]

อตฺถทสฺสี ชินวโร, อโนมารามมฺหิ นิพฺพุโต;

ธาตุวิตฺถาริกํ อาสิ, เตสุ เตสุ ปเทสโตติฯ

อตฺถทสฺสิสฺส ภควโต วํโส จุทฺทสโมฯ

17. ธมฺมทสฺสีพุทฺธวํโส

[1]

ตตฺเถว มณฺฑกปฺปมฺหิ, ธมฺมทสฺสี มหายโส;

ตมนฺธการํ วิธมิตฺวา, อติโรจติ สเทวเกฯ

[2]

ตสฺสาปิ อตุลเตชสฺส, ธมฺมจกฺกปฺปวตฺตเน;

โกฏิสตสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ

[3]

ยทา พุทฺโธ ธมฺมทสฺสี, วิเนสิ สญฺชยํ อิสิํ;

ตทา นวุติโกฏีนํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ

[4]

ยทา สกฺโก อุปาคญฺฉิ, สปริโส วินายกํ;

ตทา อสีติโกฏีนํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ

[5]

ตสฺสาปิ เทวเทวสฺส, สนฺนิปาตา ตโย อหุํ [อาสุํ (สี. สฺยา.)];

ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ

[6]

ยทา พุทฺโธ ธมฺมทสฺสี, สรเณ วสฺสํ อุปาคมิ;

ตทา โกฏิสตสหสฺสานํ [โกฏิสหสฺสานํ (สี. สฺยา. กํ.)], ปฐโม อาสิ สมาคโมฯ

[7]

ปุนาปรํ ยทา พุทฺโธ, เทวโต เอติ มานุสํ;

ตทาปิ สตโกฏีนํ, ทุติโย อาสิ สมาคโมฯ

[8]

ปุนาปรํ ยทา พุทฺโธ, ปกาเสสิ ธุเต คุเณ;

ตทา อสีติโกฏีนํ, ตติโย อาสิ สมาคโมฯ

[9]

อหํ เตน สมเยน, สกฺโก อาสิํ ปุรินฺทโท;

ทิพฺเพน คนฺธมาเลน, ตุริเยนาภิปูชยิํฯ

[10]

โสปิ มํ พุทฺโธ พฺยากาสิ, เทวมชฺเฌ นิสีทิย;

‘‘อฏฺฐารเส กปฺปสเต, อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติฯ

[11]

‘‘ปธานํ ปทหิตฺวาน…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ

[12]

ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, ภิยฺโย จิตฺตํ ปสาทยิํ;

อุตฺตริํ วตมธิฏฺฐาสิํ, ทสปารมิปูริยาฯ

[13]

สรณํ นาม นครํ, สรโณ นาม ขตฺติโย;

สุนนฺทา นาม ชนิกา, ธมฺมทสฺสิสฺส สตฺถุโนฯ

[14]

อฏฺฐวสฺสสหสฺสานิ , อคารํ อชฺฌ โส วสิ;

อรโช วิรโช สุทสฺสโน, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ

[15]

ติจตฺตารีสสหสฺสานิ [จตฺตาลีสสหสฺสานิ (สฺยา. กํ.)], นาริโย สมลงฺกตา;

วิจิโกฬิ นาม นารี, อตฺรโช ปุญฺญวฑฺฒโนฯ

[16]

นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา, ปาสาเทนาภินิกฺขมิ;

สตฺตาหํ ปธานจารํ, อจรี ปุริสุตฺตโมฯ

[17]

พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต, ธมฺมทสฺสี นราสโภ;

วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, มิคทาเย นรุตฺตโมฯ

[18]

ปทุโม ผุสฺสเทโว จ, อเหสุํ อคฺคสาวกา;

สุเนตฺโต [สุทตฺโต (สฺยา. กํ.)] นามุปฏฺฐาโก, ธมฺมทสฺสิสฺส สตฺถุโนฯ

[19]

เขมา จ สจฺจนามา จ, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;

โพธิ ตสฺส ภควโต, พิมฺพิชาโลติ วุจฺจติฯ

[20]

สุภทฺโท กฏิสฺสโห เจว, อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐกา;

สาฬิยา [สาลิสา (สฺยา. กํ.)] จ กฬิยา จ, อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐิกาฯ

[21]

โสปิ พุทฺโธ อสมสโม, อสีติหตฺถมุคฺคโต;

อติโรจติ เตเชน, ทสสหสฺสิมฺหิ ธาตุยาฯ

[22]

สุผุลฺโล สาลราชาว, วิชฺชูว คคเน ยถา;

มชฺฌนฺหิเกว สูริโย, เอวํ โส อุปโสภถฯ

[23]

ตสฺสาปิ อตุลเตชสฺส, สมกํ อาสิ ชีวิตํ;

วสฺสสตสหสฺสานิ, โลเก อฏฺฐาสิ จกฺขุมาฯ

[24]

โอภาสํ ทสฺสยิตฺวาน, วิมลํ กตฺวาน สาสนํ;

จวิ จนฺโทว คคเน, นิพฺพุโต โส สสาวโกฯ

[25]

ธมฺมทสฺสี มหาวีโร, สาลารามมฺหิ นิพฺพุโต;

ตตฺเถวสฺส ถูปวโร, ตีณิโยชนมุคฺคโตติฯ

ธมฺมทสฺสิสฺส ภควโต วํโส ปนฺนรสโมฯ

18. สิทฺธตฺถพุทฺธวํโส

[1]

ธมฺมทสฺสิสฺส อปเรน, สิทฺธตฺโถ นาม นายโก;

นิหนิตฺวา ตมํ สพฺพํ, สูริโย อพฺภุคฺคโต ยถาฯ

[2]

โสปิ ปตฺวาน สมฺโพธิํ, สนฺตาเรนฺโต สเทวกํ;

อภิวสฺสิ ธมฺมเมเฆน, นิพฺพาเปนฺโต สเทวกํฯ

[3]

ตสฺสาปิ อตุลเตชสฺส, อเหสุํ อภิสมยา ตโย;

โกฏิสตสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ

[4]

ปุนาปรํ ภีมรเถ [หิมรฏฺเฐ (ก.)], ยทา อาหนิ ทุนฺทุภิํ;

ตทา นวุติโกฏีนํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ

[5]

ยทา พุทฺโธ ธมฺมํ เทเสสิ, เวภาเร โส ปุรุตฺตเม;

ตทา นวุติโกฏีนํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ

[6]

สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, ตสฺมิมฺปิ ทฺวิปทุตฺตเม;

ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ

[7]